ขั้นตอนการคลอดดำเนินไปอย่างไรบ้าง

ขั้นตอนการคลอดจะเริ่มต้นนับตั้งแต่ช่วงที่คุณเริ่มรู้สึกถึงการหดรัดตัวของมดลูก หรือรู้สึกปวดตึงๆ ที่ท้อง พร้อมๆ กับช่องคลอดเปิดขยายออก โดยสามารถแบ่งออกเป็น 3 ช่วงดังนี้คือ

ขั้นแรก:  จะเริ่มนับจากครั้งแรกที่คุณรู้สึกถึงอาการปวดตึงที่มดลูก จนกระทั่งช่องคลอดเปิดขยายออกเต็มที่ คือประมาณ 10 ซม. โดยจะกินเวลาทั้งหมดประมาณ 12 ชั่วโมงสำหรับท้องแรก หรือน้อยกว่า 12 ชั่วโมงสำหรับลูกคนต่อไป อาการปวดของคุณจะบรรเทาลงได้หากคุณปฏิบัติดังนี้

-อยู่ในท่าตัวตรง และพยายามเคลื่อนไหวบ่อยๆ  จะช่วยให้ลูกของคุณอยู่ในท่าที่เหมาะสำหรับการคลอด และยังช่วยสร้างแรงกดไปยังที่ช่องคลอด ซึ่งจะมีผลให้เกิดการหดรัดตัวของช่องคลอดรุนแรงขึ้น

-ผ่อนคลายบริเวณกล้ามเนื้อใบหน้าระหว่างที่มดลูกมีการหดรัดตัว  อาจฟังดูแปลกๆ แต่ถ้าหากใบหน้าของคุณมีความผ่อนคลาย จะทำให้ส่วนอื่นๆ ได้รับการผ่อนคลายไปด้วย

-เบี่ยงเบนความสนใจจากความเจ็บปวด  พยายามนึกถึงเรื่องอื่นที่สามารถดึงความสนใจของคุณจากความเจ็บปวดที่กำลังเกิดขึ้นได้

-ก้าวเดินช้าๆ  ถ้าคุณรู้สึกเหนื่อย ก็จงนอนพักเสีย แต่ถ้าไม่เหนื่อย ลองก้าวย่ำอย่างเต็มเท้าไปมา หรือพยายามเปลี่ยนท่าอยู่บ่อยๆ จะช่วยให้คุณคลายความปวดได้เช่นกัน


ขั้นที่สอง:  ช่วงนี้จะเริ่มนับตั้งแต่หลังจากปากช่องคลอดเปิดเต็มที่แล้ว จนกระทั่งลูกน้อยของคุณคลอดออกมา หลังจากที่ปากช่องคลอดขยายออกเต็มที่แล้ว คุณหมอจะบอกให้คุณเบ่งเอาลูกออกมา หากเป็นลูกคนแรกจะใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง แต่ถ้าเป็นลูกคนที่สองจะใช้เวลาเร็วกว่านี้ ถ้าคุณไม่ได้รับการฉีดยาบล็อกหลัง หรือเริ่มหมดแรงเสียก่อน คุณจะมีแรงเบ่งฮึดสุดท้าย จากนั้น คุณจะรู้สึกเหมือนตัวเองได้ถ่ายปัสสาวะออกมา ราวกับว่าหัวเด็กกดทับที่บริเวณหลังส่วนล่าง 

เมื่อลูกของคุณเอาหัวโผล่ออกมาได้แล้ว คุณหมอจะบอกให้คุณหยุดเบ่ง แล้วให้สูดหายใจลึกๆ แทน เพื่อควบคุมอัตราการเคลื่อนตัวของลูกน้อยของคุณ และลดความเสี่ยงต่อการฉีกขาดของกล้ามเนื้อบริเวณช่องคลอดด้วย คุณแม่หลายท่านกลัวถูกกรีดช่องคลอด เพื่อช่วยให้ลูกของคุณออกมาง่ายขึ้น ความจริงแล้วคุณหมอจะทำการกรีดช่องคลอดเพื่อเร่งการคลอดให้เร็วขึ้นก็แต่เฉพาะเมื่อหัวใจของเด็กหยุดเต้น หรือในกรณีที่คุณหมอใช้อุปกรณ์ช่วยในการทำคลอด เช่น คีมหนีบศีรษะเด็ก (อ่านล้อมกรอบ วิธีจัดการกับเหตุการณ์ฉุกเฉิน)

ขั้นที่สาม:  ช่วงนี้จะกินเวลาตั้งแต่หลังจากที่ลูกของคุณคลอดออกมาแล้ว จนกระทั่งรกถูกคลอดตามออกมา โดยปกติแล้วการคลอดรกจะใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง หรือถ้าหากยังไม่คลอดออกมา คุณหมออาจช่วยคุณด้วยการฉีดยาเร่งการคลอด เพื่อลดอาการเลือดออก (ในกรณีที่คุณได้รับการฉีดยาบล็อกหลัง คุณจะต้องได้รับการฉีดยาตัวนี้อย่างแน่นอน ยาตัวนี้มีชื่อทางการแพทย์ว่า syntometrine) เมื่อคุณคลอดรกออกมาแล้ว คุณหมอจะทำเช็กดูที่บริเวณฝีเย็บว่าต้องเย็บตกแต่งใหม่หรือไม่ ถ้าต้องทำ คุณหมอจะฉีดยาชาที่บริเวณช่องคลอด จากนั้นก็จะทำการเย็บให้กับคุณ

การคลอดสิ้นสุดลงเมื่อไร

หลังจากที่ลูกของคุณคลอดออกมาแล้ว คุณหมอจะให้คุณนอนพักเอาแรง หลังจากนั้นก็จะให้คุณไปอาบน้ำชำระร่างกาย (ในกรณีที่คุณได้รับการฉีดบล็อกหลัง พยาบาลจะเป็นผู้เช็ดตัวให้กับคุณ) และรับประทานอาหาร ก่อนที่จะให้คุณไปอบรมเกี่ยวกับวิธีการปฏิบัติตัวหลังคลอด ตลอดจนถึงวิธีการเลี้ยงดูลูกตัวเล็กๆ ของคุณ หลังจากนั้นพยาบาลก็จะนำลูกน้อยของคุณมาส่งให้ เพื่อให้คุณและคู่ของคุณมีเวลาส่วนตัวอยู่ร่วมกัน คุณอาจรู้สึกอยากกลับบ้านทันทีหลังจากคลอด ซึ่งปกติแล้วคุณหมอจะให้คุณนอนพักฟื้นอยู่ที่โรงพยาบาลเพื่อรอดูอาการสัก 1-2 วัน ในกรณีที่คลอดเอง และ 2-3 วันในกรณีที่ผ่าท้องคลอด