คู่มือเอาตัวรอด เมื่อแม่หลังคลอด ต้องอดนอน

การเป็นแม่นั้นไม่ใช่เรื่องง่ายๆ ใครๆ ก็รู้ แต่กว่าจะเข้าใจว่ามันหนักหนาสาหัสเพียงใดนั้น ก็เมื่อเป็นได้เป็นแม่เต็มตัว โดยเฉพาะช่วงแรกของการเป็นคุณแม่ หากจะเรียกว่าเป็นช่วงรับน้องใหม่สุดโหดก็คงจะไม่ผิดนัก เพราะไหนร่างกายจะต้องพักฟื้นจากการคลอดแล้ว ก็ยังต้องอดหลับอดนอนขึ้นมาดูเจ้าตัวน้อยที่ตื่นทุกๆ ชั่วโมง พอลูกหลับแทนที่จะได้เอนหลัง ก็ยังต้องมานั่งปั๊มนม...แค่คิดก็เหนื่อยแล้ว

งานวิจัยจากประเทศออสเตรเลีย ที่ตีพิมพ์ในรายงาน PLOSone ระบุว่าคุณแม่หลังคลอด ที่อดนอนจากการดูแลทารก ยังคงมีอาการอ่อนล้าและจำเป็นต้องพักฟื้นแม้จะผ่านการคลอดมาถึง 18 สัปดาห์แล้วก็ตาม โดยในการวิจัยชิ้นนี้พบว่า คุณแม่มือใหม่ชาวออสซี่ จะได้นอนหลับคืนละประมาณ 7 ชั่วโมง 20 นาที เมื่อลูกอายุ 6 สัปดาห์ ในขณะที่คุณแม่ชาวอเมริกันที่มีลูกวัยเดียวกัน จะได้นอนหลับเพียงคืนละ 6 ชั่วโมง 53 นาที ซึ่งไม่เพียงจะนอนน้อยเท่านั้น แต่ระหว่างการนอนแต่ละคืน คุณแม่หลังคลอดยังต้องตื่นบ่อยๆ ตลอดทั้งคืน เพื่อดูแลลูกอีกด้วย

     ซึ่งการหลับๆ ตื่นๆ ตลอดทั้งคืน ทำให้การนอนของคุณแม่มือใหม่เป็นการนอนที่ไม่มีคุณภาพ และอาจส่งผลให้ร่างกายเกิดการอ่อนเพลียเรื้อรังได้ คุณอาจขาดสมาธิในการทำกิจวัตรระหว่างวัน ผนวกกับฮอร์โมนที่กำลังปรับเข้าสู่สภาพปกติ ก็อาจทำให้อารมณ์ของคุณขึ้นๆ ลงๆ และหากปล่อยไว้นานๆ ก็อาจส่งผลให้เกิดภาวะเครียดและซึมเศร้าหลังคลอดได้

หลากวิธีเอาตัวรอด แม้นอนไม่พอ
ถึงแม้จะรู้อยู่ว่าการอดนอนไม่ดีต่อสุขภาพ แต่ด้วยหน้าที่แม่ จะปล่อยให้ลูกนอนหิว ผ้าอ้อมแฉะ ร้องไห้ทั้งคืนได้อย่างไร เมื่อถึงเวลาสัญชาตญาณความเป็นแม่ก็ต้องปลุกให้คุณลุกขึ้นมาดูแลเจ้าตัวน้อยอยู่ดี แม้ว่าจะง่วงสักเพียงไหน ว่าแล้วมาดูกันดีกว่าค่ะว่า เราจะผ่านพ้นช่วงเวลาอดตาหลับขับตานอนเช่นนี้ไปได้อย่างไรบ้าง

กาแฟเพื่อนรัก
จะมีอะไรดีไปกว่ากาแฟแรงๆ สักแก้ว ที่จะช่วยทำให้คุณตาสว่างและมีพลังที่จะสู้รบปรบมือกับเจ้าตัวน้อยไปได้ตลอดทั้งวัน สำหรับคุณแม่ที่ให้นมลูกและห่วงว่า กาแฟที่คุณดื่มจะส่งต่อไปถึงเจ้าตัวน้อยหรือเปล่า แพทย์แนะนำว่าคุณแม่ที่ให้นมลูกสามารถดื่มกาแฟได้ไม่เกินวันละ 300 มิลลิกรัม แต่หากคุณงดกาแฟมาตั้งแต่ตั้งครรภ์ การกลับมาดื่มกาแฟหลังคลอด ก็อาจทำให้เจ้าตัวน้อยไวต่อคาเฟอีนในกาแฟมากกว่าทารกที่คุณแม่ไม่ได้งดกาแฟในช่วงตั้งครรภ์ค่ะ

อาบน้ำให้ชื่นใจ
โดยเฉพาะในช่วงที่อากาศร้อนอบอ้าว การได้ยืนใต้สายน้ำจากฝักบัวให้ชุ่มชื่นใจ ก็น่าจะช่วยทำให้คุณกระปรี้กระเปร่าได้บ้าง ฝากลูกไว้กับคุณพ่อ หรือสมาชิกในครอบครัวสักครู่ แล้วให้ตัวเองได้ผ่อนคลาย เพื่อที่คุณจะได้มีกำลังมาดูแลเจ้าตัวน้อยในคืนที่ยาวนานต่อไปค่ะ

นอนกลางวันกับลูก
จริงอยู่ว่าเมื่อลูกหลับ คุณอาจมีเรื่องต้องสะสางร้อยแปด แต่อย่าลืมว่าไม่มีเวลาใดเหมาะไปกว่านี้อีกแล้วที่คุณจะได้เอนหลังพักสายตาสักครู่ หากลูกน้อยนอนหลับ 1 ชั่วโมง คุณอาจวางแผนจัดสรรเวลาให้ดี โดยแบ่งเป็นงีบหลับ 30 นาทีแรกไปพร้อมกับลูก แล้วอีกครึ่งชั่วโมงหลังค่อยตื่นมาสะสางสิ่งที่ต้องทำ ในช่วงเวลาที่คุณต้องอดนอนอย่างนี้ การได้งีบเพียงแค่ไม่กี่นาทีก็มีคุณค่ามากมายนัก ไม่เชื่อลองดูนะคะ

ใช้ตัวช่วยบ้างก็ได้
ตำแหน่งคุณแม่ฟูลไทม์ เป็นงานหนักค่ะ และคงไม่ผิดหากคุณจะระบายให้คนรอบตัวรับรู้ความรู้สึกบ้าง หากคุณรู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลีย อยากนอนยาวๆ สักงีบ ลองเอ่ยปากขอความช่วยเหลือจากคุณสามี หรือญาติพี่น้อง ให้ช่วยดูแลเจ้าตัวน้อยเพื่อให้คุณได้พักยาวๆ สัก 2-3 ชั่วโมงบ้าง อย่ารู้สึกผิด เกรงใจ หรืออายที่ต้องขอความช่วยเหลือ เพราะทุกคนๆ เข้าใจดีว่าการเป็นแม่มือใหม่ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะฉะนั้นอย่ากดดันตัวเอง หากไม่ไหวก็ลองระบายและขอความช่วยเหลือจากคนใกล้ตัวบ้างนะคะ